Rozprawka maturalna na 36 punktów
Niewątpliwie dla większości osób czas dzieciństwa to okres szczególny. Wtedy bowiem odkrywamy różnorodne tajemnice świata, poznajemy rozmaitych ludzi, dowiadujemy się wszelakich prawd nie tylko o sobie, ale i o innych. Dziecko pozbawione jest pewnych trosk, a świat widziany oczami dziecka jest czysty, kolorowy, piękny, nieograniczony. Gdy już dorastamy, zazwyczaj widzimy świat takim jaki jest naprawdę.
Można wysnuć zatem wysnuć wniosek, że dzieciństwo to okres niesłabnących wspomnień o nieco zniekształconej konstrukcji.
Kraina dzieciństwa jest idealna, a utopijne postrzeganie rzeczywistości przez każdą młodą istotę jest faktem oczywistym i raczej nieszokującym. W zaprezentowanych fragmentach ‘’Sklepów cynamonowych’’ Brunona Schulza jawi się bowiem sylwetka narratora – młodego chłopca – który błąka się po ulicach pewnego miasteczka. Noc, obejmująca swoimi ramionami owe otoczenie, jest wszechpotężna, a także symbolizuje głęboki, nieokreślony sen. Atmosfera pełna nadzwyczajnego uroku, czy również drobnego niebezpieczeństwa, uwypukla człowiecze troski.
Wspomnienia sklepów cynamonowych są wartością niewątpliwe istotną dla bohatera. Stanowią nieodłączny element jego dzieciństwa. Kolory, zapachy, dźwięki, drobiazgi – współgrają ze sobą, oddziałując na różnorodne zmysły – pojawia się zatem zjawisko synestezji.
Świat odbierany oczami dziecka, zdecydowanie różni się od szarej rzeczywistości. Tytułowe sklepy cynamonowe to symbol spełnienia, dostatku, piękna, wyjątkowości- lecz w swojej istocie nie muszą posiadać owych wartości. Dość niszowa klientela, która dokonuje podejrzanych transakcji- niekorzystnie wpływa na obiektywną ocenę wspomnianego miejsca. Młoda dusza często więc nie dostrzega czyhających niebezpieczeństw.
Narrator oczarowany hipnotyzującym urokiem nocnych uliczek, traci poczucie tego, co prawdziwe. Autor zastosował zjawisko poetyki oniryzmu – granica między tym, co realne a baśniowe zaciera się. Dane momenty dzieciństwa bohatera są owiane młodzieńczą wizją, cała konwencja zaprezentowanych dwóch fragmentów stwarza wrażenie wyśnionego obcowania w danej rzeczywistości. Balansowanie między fikcją a prawdą nie pozwala, by traktować dawne opisy i przestrzenie jako prawdzie.
Wiele osób postrzega swoje dzieciństwo w sposób sentymentalny. Świadomość, że coś nieodwracalnie się skończyła bywa bolesna. Przykładowo – sonet Leopolda Staffa ‘’Dzieciństwo’’ oscyluje między tematyką utraconych lat dziecięcych. Podmiot liryczny, który jest już obecnie dojrzałym mężczyzną, nie może pogodzić się z bezlitosnym biegiem czasu. Dzieciństwo było okresem czystości duszy oraz niekończących się fantazji. Wszystko, co czyniła osoba mówiąca jako dziecko było niewinne a zarazem wyjątkowe. Magiczny las to miejsce nieograniczonych zabaw, a klucze czy strych to mianowniki nieprzewidywalności o bajkowej sile.
Obecnie, wspomnienia są dla lirycznego ja niczym jak piękny sen. Całe wartości przeminęły, a określone przedmioty nie posiadają dziecięcej potęgi. Z perspektywy czasu, dzieciństwo było idealizacją wszelakich wartości , które nie mają żadnych rzeczywistych odniesień w dorosłym życiu…
Powrót do krainy dzieciństwa- choć pięknej – bywa niezwykle trudny. W utworze Mickiewicza ‘’Do Niemna’’ zaprezentowano bolesne wspomnienia związane z tęsknotą młodocianych lat. Znając biografię Adama Mickiewicza, można utożsamiać autora z podmiotem lirycznym. Jest to jednostka zagubiona, jej ból egzystencjonalny nie potrafi dopuścić do prawidłowego funkcjonowania. Sytuacja liryczna w owym sonecie nie pozostawia żadnych uczuć nadziei.
Dzieciństwo jawi się jako pewien fundament; początek. Nad Niemnem, powstały najpiękniejsze wspomnienia- wyjątkowość natury, czy miłość wobec pewnej kobiety – Laury. Natomiast, z biegiem czasu wszystko uległo zniszczeniu. Liczne pytania retoryczne udowadniają, że liryczne ja nie może odnaleźć się siebie w dorosłym życiu. Dzieciństwo było więc okresem dostatku i bliskie ideału. Wspomnienia te są zniekształcone – młodociane spoglądanie na świat powoduje, iż określone ważne miejsce jest pozbawione jakichkolwiek wad.
Podsumowując, świat jest pełen skomplikowanych pytań. Choć dziecko jest istotą w pełni niewinną, nie potrafi odpowiedzieć na wszystkie zagwozdki prawidłowo. Wspomnienia dzieciństwa nigdy nie będą klarowne i czytelne- oczy dziecka widzą otoczenie pełne smaków, obrazów, ukrytych znaczeń- ale nie dostrzegą piekielnej brutalności.