Lalka Bolesława Prusa
Dlaczego Lalka?
Gdy uczniowie pytają, która lektura ma najwięcej wątków i różnorodnych wydarzeń, zawsze polecam Lalkę. To nie tylko historia nieszczęsnej miłości warszawskiego kupca do panny z wyższych sfer – to powieść, w której każdy odnajdzie coś dla siebie.
Główny bohater – Stanisław Wokulski
45-letni warszawski kupiec wywodzący się ze zubożałej szlachty. Osiąga ogromny sukces, rozbudowując sklep odziedziczony po zmarłej małżonce. Wiedzie mu się doskonale do momentu, gdy w teatrze widzi Izabelę Łęcką – młodszą o połowę pannę z arystokracji, hrabiankę.
Wokulski podejmuje ogromny wysiłek – zarabia na wojnie ogromne pieniądze, aby zaimponować Izabeli. Czyni wiele starań, ale wszystko na nic. Izabela jest arystokratką wychowaną w innych realiach – dla niej mąż z warstwy kupieckiej to hańba.
Powieść realizmu krytycznego
Lalka pokazuje przekrój przez całe społeczeństwo:
- Arystokracja
- Mieszczaństwo
- Inteligencja
- Biedota
Trzej idealiści trzech pokoleń:
- Ignacy Rzecki – idealista polityczny i romantyk
- Stanisław Wokulski – idealista uczuciowy, człowiek epoki przejściowej
- Julian Ochocki – idealista typowy dla pozytywizmu, zafascynowany nauką
Tytuł – dlaczego Lalka?
Nie chodzi tylko o proces o lalkę (zabawkę), który baronowa Krzeszowska wytacza Helenie Stawskiej. Tytuł odnosi się też do początku i zakończenia powieści, w których Ignacy Rzecki układa wystawę sklepową.
Metafora ludu ludzkiego: Czy nie jest tak, że wszyscy zachowujemy się jak lalki i kukiełki, przekonani o ważności naszych spraw, a jednak steruje nami ślepy los? Lalka to metafora losu człowieka jako marionety zależnej od tylu spraw i okoliczności.
Zakończenie
Nie wiemy, co stało się ze Stachem Wokulskim (kilka możliwości). Izabela wstąpiła do zakonu. Autor pamiętnika starego subiekta (Ignacy Rzecki) umiera.
Matura ustna z polskiego 2026-28. EBOOK
Ebook do matury ustnej według programu na lata 2026-28.. Autorzy zespół Wiedza z Wami.
