Bajki Biskupa Ignacego Krasickiego

Bajki pisane były w latach 1776-1778 i wydane w 1779 jako jeden zbiór 107 utworów, pod tytułem „Bajki i przypowieści”.

Bajka – utwór krótki, wierszowany, należący do epiki. Występuje w nim narrator.

Bajki pochodzą ze starożytności.

W bajkach często pojawia się alegoria – zwierzęta, rośliny lub przedmioty często przedstawiają jakąś ludzką cechę. Alegoria jest zawsze JEDNOZNACZNA:

WÓŁ – ALEGORIA CIĘŻKIEJ PRACY

MAŁPA – ALEGORIA GŁUPOTY

PIES – ALEGORIA WIERNOŚCI

SOWA – ALEGORIA MĄDROŚCI

Bajki Krasickiego pisane są wierszem, często trzynastozgłoskowcem z regularnymi rymami.

Epoką, z której się wywodzą te utwory, jest OŚWIECENIE – okres, w którym przywiązywano dużą wagę do wartości rozumu ludzkiego. Człowiek miał się rozwijać i uczyć, aby stać się dobrym obywatelem, potrzebnym społeczeństwu. Dlatego bajki mają funkcję dydaktyczną – służą temu by pouczyć czytelnika.

Bajki najczęściej poruszają kwestie dotyczące moralności i uczciwego postępowania, a piętnują negatywne zjawiska i wady społeczne.

Wybrane bajki:

PTASZKI W KLATCE – dwa czyżyki w klatce, stary i młody. Ten ostatni urodzony w niewoli, docenia takie życie. Starszy pamięta wolność i tęskni do niej. To bajka patriotyczna – odnosi się do okresu, w jakim znajdowała się Polska – była pod zaborami.

MALARZE – historia dwóch portrecistów, z których jeden nie miał talentu a cieszył się popularnością, gdyż ma owal ładniejsze twarzy. Drugi miał talent i malował realistycznie, ale nie cieszył się takim uznaniem. Ludzie woleli by ich okłamywano na ich temat, nagradzali tego, kto im schlebiał.

JAGNIĘ I WILCY – Wilki dopadły w lesie jagniątko i chciały je pożreć. Jagnię zapytało więc jakim prawem? One odrzekły, że jest samotne, słabe i …smaczne. Morał – w życiu dominuje prawo silniejszego.

PRZYJACIELE – uciekający przed myśliwymi zajączek szuka pomocy u innych zwierząt, ale bezskutecznie. Każdy myśli wyłącznie o sobie – morał – prawdziwych przyjaciół poznajesz w biedzie.

SZCZUR I KOT – dumny szczur, mieszkający w kościele, sądzi, że jest tak ważny iż palą dla niego kadzidło. Pyszne zwierzę nie zauważa jednak jak, kiedy dopada je kot. Morał – by być ostrożnym i nie uważać się za lepszego od innych.