IMIESŁOWOWOWE RÓWNOWAŻNIKI ZDANIA. JAK JE ROZPOZNAĆ I JAK SOBIE Z NIMI RADZIĆ?
CO TO JEST ZDANIE? CZYM JEST JEGO RÓWNOWAŻNIK?
ZDANIE TO: zespół wyrazów powiązanych zależnościami gramatycznymi i zawierający orzeczenie
ORZECZENIE TO: czasownik w formie osobowej, który tworzy zdanie; mamy dwa rodzaje orzeczeń – czasownikowe, np. :
Moja miła sąsiadka przyniosła jabłka – imienne, np.: Moja sąsiadka jest miła.
Równoważnik zdania
To wypowiedzenie, które nie posiada czasownika w formie osobowej.
Do domu!
Gdzie mama?
Parking tylko dla gości
Imiesłowowy równoważnik zdania
Wypowiedzenie, w którym zamiast osobowej formy czasownika pojawia się imiesłów. Takie równoważniki zdań zawsze oddzielamy przecinkami od reszty zdania. Wyjątek jest tylko wtedy, gdy imiesłów przysłówkowy występuje bez żadnych zależnych od niego wyrazów, np.:
Szedł śpiewając
Z jakimi imiesłowami spotykamy się najczęściej?
To imiesłowy przysłówkowe: współczesny i uprzedni.
Współczesny ma końcówkę „ąc” i używamy go wtedy, gdy czynności w wypowiedzeniu odbywają się jednocześnie.
Uprzedni ma końcówki: „wszy”, „łszy” i pojawia się wówczas, gdy jedna z czynności miała miejsce wcześniej.
Jadąc na rowerze, rozmawiał przez telefon
Wyjąwszy książkę, zaczęła ją czytać
Spacerując po mieście, robiła zakupy
Dogoniwszy ją, zaczął śpiewać
Jak je opisywać w zdaniach złożonych?
Moja mama kupiła kilogram truskawek, zrobiła pyszne ciasto, chcąc poczęstować nim sąsiadów i zrobiła nam jeszcze budyń z truskawkami.
4:2:1 zdanie współrzędnie złożone łączne
3:2 zdanie podrzędnie złożone okolicznikowe celu
4:3 zdanie współrzędnie złożone łącznie
3: imiesłowowy równoważnik zdania okolicznikowego celu
Błędy
Imiesłów przysłówkowy współczesny musi się zawsze odnosić do podmiotu zdania nadrzędnego!
Idąc do szkoły, padał deszcz
Wychodząc są do kupienia gazety
Obserwując serial, nasunęły mi się myśli
A teraz zadanie:
1. Idąc spać, rozmyślał o całym minionym dniu
2. Ponieważ żałowała, że przyjaciółki nie było w domu, postanowiła napisać jej SMS.